Zihnin diretmesine boyun eğmeyen ressam: Odilon Redon

Fransız sembolist ressam Odilon Redon, görünüşlerin ardındaki gizi, gündelik gerçeklerden doğan fantastiği yorumladı. Redon’un sanatında bitkinin bir yüz olması gibi, fantastik bir tema doğallıkla ortay çıkar. Onun eserlerinde gerçekdışı ile düşsel, yaşam ile birleşir. Gerçekdışı varlıklar onun resimlerinde, insanca yaşar.

1840 Bordeaux doğumlu olan Odilon Redon, Stanislas Gorin ile Gerome’dan eğitim aldı. Daa sonraları bitkibilimci Clavaud ve gravürcü Bresdin’in gösterdiği yol doğrultusunda çalışmalar yaptı. Özellikle füzenle çalışan sanatçı, taş baskılarında siyahlara yer verdi. Baudelaire’in les Fleurs du Mal adlı eserininde yer aldığı kitaplar resimledi.  1881-1882 yıllarında açtığı sergiler ile Mallarme, Huysmans ile Hennequin’in dikkatini çeken sanatçı, 1884’de kurucularından olduğu Bağımsızlar Sergisi’nde ve açtığı pek çok sergi ile başarısını kanıtladı ve 1903 yılında Viyana Sezession’na davet aldı.

Bir düşün somutlaşması

Fantastiğin onda iç yaşamın doğrudan ifadesi olan sanatçı, zihinsel bir isteye hiçbir zaman boyun eğmeyerek, görüntüler onun bilinçaltından kendiliğinden doğarak somutlaştı. Ağırlıklı olarak füzen ve gravür çalışan sanatçı, ışık ve gölgeden yararlanarak, gölgeleri koyulaştırarak ışığın etkilerini daha da belirginleştirdi.

Hayatının sonlarına doğru, karamsarlığın yerini daha durgun ve aydınlık görünümler alsa da, eserlerindeki gizem ve anlaşılmazlık devam etti.  “Beni anlayanlar için, anlamlı ve belirsiz bir sanat yaptığıma inanıyorum” diyen Odilon Redon, bilinçaltının keşfetme girişiminde bulunarak, Sürrealizmin temellerini attı.

Tam olarak anlaşılamasa da Odilon Redon, sessizlik ve gizem dünyasını, bilinçaltının dünyasının kapılarını bize sonuna kadar açtı.

Kaynak:

Sembolizm Sanat Ansiklopedisi, Jean Cassou, Remzi Kitabevi, Dördüncü Basım, Ocak 2006, Çevirenler: Özdemir İnce, İlhan Usmanbaş