Fluxus ve Joseph Beuys

“ Akış”  anlamına gelen  “Fuluxus”, Almanya’da ortaya çıkarak, bir çok Avrupa kentine ve New York’a akmıştır. Ortak bir üsluptan ziyade, bu akıma kapılan sanatçıların ortak bir tavrı olan Fuluxus, estetik değildir. Buluntu ve günlük objeler, sesler, metinler, imajlar vb. bir çok farklı medya bir arada kullanılır. İşleri basittir, performanslar kısadır, eğlencelidir ve mizah duygusu vardır.

George Maciunas yazdığı ‘’Fluxus Manifestosu’’nda Fuluxus’un amaçlarını belirtmiştir: Sanatı ‘’burjuva hastalıklarından’’ kurtarmak! Ölü sanattan arınmak! Sanatta devrimci bir akım başlatmak!..  Fuluxus sanatçılarının arasında George Brecht, George Maciunas, Dick Higgins, Yoko Ono, Nam June Paik, La Monte Young, Joseph Beuys, Wolf Vostell, Daniel Spoerri, John Cage yer almaktadır.

Fluxus’un sanattan çok hayatı değiştirme düşüncesi bir çok sanatçının hayatın kendisine, gündelik yaşamın yansıttıklarına odaklanmasına neden olmuştur. Televizyon ekranları, şişeler, konserve kutuları, kaseler, plaklar vb. bir çok hazır nesne ile asamblajlar yapmışlardır.

Joseph Beuys

Beuys, gerçekleştirdiği eylemlerinde genellikle politik görüşlerine yer vermiştir. İnsanın tinsel ve düşünsel gelişmesi, sanatın iyileştirici bir araç olarak kullanılması sanatının alt yapısını oluşturmuştur. Bir şaman gibi davranmıştır. Nesnelerden enerji alıp, nesnelere yeni anlamlar veren bir şaman ile sanatçının rolü arasında benzerlik görmüştür. Ayrıca Beuys, kavramsal sanat, çevresel sanat ve yerleştirme sanatının öncülerinden sayılır.

Beuys, İkinci Dünya Savaşı’nda şavaş pilotu olarak görev yaparken uçağı Kırım yakınlarında düşmüştür. Şans eseri ölümden dönen Beuys’u Kırım Tatarları keçe ve iç yağı ile sararak donmasını engellemiş ve sanatçıyı hayata döndürmüşlerdir. Bu olay Beuys’un yaşamında ve düşünce dünyasında önemli bir etki yaratmıştır.

Keçe Takım Elbise

Keçe Takım Elbise, 1970 yılındaki işi en ünlü işlerindendir. Bu kıyafeti bir eylemde giymiştir. Enerji devam ettiren bir kavramdır. Keçe insanın fiziksel ısısını korur.

Ölü Bir Tavşana Resimler Nasıl Anlatılır

‘Ölü Bir Tavşana Resimler Nasıl Anlatılır?’ adlı performansının başında galeridekiler çıkartıldı ve kapı içerden kilitlendi. Yüzünde bal ile kaplı altın bir maske olan Beuys, üç saat galeri içindeki resimler üzerine ölü tavşan ile sohbet etti. Performans içerdiği sembollerle anlam kazanmıştır. Tavşan, Eski Yunan ve Antik Roma mitolojisinde, Germanik (Eski Alman) kabilelerinin inanışlarında, Hristiyanlık’ta farklı anlamlar yüklenmiş bir semboldür. Altın ise, güneşin, bilgeliğin ve saflığın simgesidir. Bal ise, Germanik mitolojide yeniden doğuşun sembolüdür.

I like America and America likes me

‘I like America and America likes me’ adlı performansında Beuys, evinden keçelere sarılmış olarak çıkar. Bir ambulansla uçağa gelir ve New York’a uçar. Amerika’ya geldiğinde üzerine gün ışığı değmeden New York’taki bir galerinin odasına gider. Bu oda da keçeye sarılmış halde olan Beuys, bir kurtla üç günden uzun zaman geçirdikten sonra tekrar aynı şekilde keçeye sarılı olarak Amerika’yı görmeden ambulansla uçağa gider. Amerikan toprağına ayak basmamıştır.

Kurt, Beuys’u bacağından yaralamış olsa da zaman geçtikçe uysallaşmıştır. Beuys, eve yaralı döner. Bu performansından sonra Beuys, ‘’kendimi yalıtmak, tecrit etmek ve bir kır kurdundan başka Amerika’ya ait hiçbir şey görmemek istiyordum’’ demiştir.

Yağlı Sandalye

‘Yağlı Sandalye’ isimli işi değişimi vurguluyor. İnsan vücudunun mide, bağırsak gibi organları, maddelerin değişimini sağlayan mekanizmalarını yansıtıyor.  Beuys, insanın sandalyeye oturduğu zaman mide ve bağırsaklarının yerleştiği kısmına değişken bir madde koyarak bunu vurgulamıştır. Malzemenin zamanla bozulması ve işin ortadan kalkması nedeniyle ‘Yağlı Sandalye’ süreç sanatının en çarpıcı örneklerindendir.