İş hayatında yeni dönem! Firmalar evden çalışmayı kalıcı hale getirmeyi planlıyor

İnsan kaynakları danışmanlığı firması Mercer, ‘Ücret ve Yan Hak Trendleri Ara Anketi’nin sonuçlarını paylaştı. Edinilen bilgilere göre; ağırlıklı olarak uluslararası şirketlerin de içinde yer aldığı kurumsal firmalara danışmanlık hizmeti veren Mercer’in gerçekleştirdiği anketin sonuçlarına göre; 2020 yılında firmaların ücret artışı ortalama yüzde 14,5 oldu. Firmaların yüzde 53,4’ü 2021 yılı için yüzde 13,8 bandında zam yapmayı planlarken, tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi sebebiyle önünü görmekte zorlanan firmaların yüzde 46,6’sının henüz ücret artışıyla ilgili bir fikri bulunmuyor.

144’ü uluslararası 39’u ulusal toplam 183 firmanın katıldığı anketin sonuçlarına göre; firmaların 2020 yılı sonunda gerçekleşmesini beklediği enflasyon oranı yüzde 12. Pandemiyle birlikte kısa çalışma ödeneğine başvuran firmaların oranı yüzde 30,5 iken, yüzde 69,5’u böyle bir girişimde bulunmadı. Kısa çalışma ödeneğine başvurulan pozisyonlar arasında ise yüzde 60,4’lük oran ile operasyon bölümü ve merkez ofis çalışanları il sırada yer alıyor. Bunu, saha satış çalışanları yüzde 50,9 oranıyla, üretim departmanındaki mavi yakalı çalışanları yüzde 49,1 oranıyla takip ediyor. Sisteme dahil olan üretim departmanındaki beyaz yakalı çalışanların oranı ise yüzde 37,7.

Ankete katılan firmaların yüzde 94,3’ü ücret artış oranını belirlerken yıllık tüketici enflasyonunu dikkate alıyor. Firmaların yüzde 67,2’si yılsonu ücret artış tahminleri raporlarını, yüzde 29,9’u ise EUR / TRY – USD / TRY kur değişimini dikkate alıyor. Firmaların yüzde 99,4 maaş ödemelerini Türk Lirası üzerinden gerçekleştiriyor. Bununla beraber Şirketlerin yüzde 5,7’si belirli çalışan gruplarına EUR ile yüzde 2,9’u ise USD ile ödeme yapıyor.

Uzaktan çalışmanın kalıcılaşması gündemde

Pandemi süreciyle birlikte uygulamaya başlanan uzaktan çalışmanın kalıcı olması yönünde firmaların çalışma içinde oldukları da göze çarpıyor. Anketin sonuçlarına göre; firmaların yüzde 45,1’i uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirmeyi hedefliyor. Yüzde 94,7 ile merkez ofis çalışanları uzaktan çalışma planlanan pozisyonlar arasında ilk sırada yer alıyor. Ardından yüzde 77,9 ile bilgi işlem, yüzde 56,8 operasyon, yüzde 46,3 ile saha satış, yüzde 22,1 ile üretim departmanındaki beyaz yakalı çalışanlar geliyor. Uzaktan çalışma süresinde firmaların yüzde 80’i çalışanlarına yeni bir hak sağlamadı. Bu konu firmaların yüzde 12’7’sinin gündeminde yer alırken, yüzde 7,5’u tek seferlik ödeme, yüzde 6,9’u yemek kartı, internet limiti artırımı ve bonus ödemeler yaptı. Yüzde 4,6’sı ise günlük veya aylık ödenek sağladı.

Yan haklar pandemiden etkilenmedi

Mercer’ın ‘Ücret ve Yan Hak Trendleri Ara Anketi’nin sonuçlarını göre; firmaların yüzde 92,9’u maliyet tasarrufu amacıyla yan hakların kapsamında veya yan haklar tutarında bir düşüş gerçekleştirmedi. Yüzde 7,1 oran ile yan haklar kapsamında daralma veya tutarda düşme gerçekleştiren firmaların sektörlerine bakıldığında, yüzde 33,3 ile bankacılık / finansal hizmetler ve yüzde 25 ile sigorta / reasürans sektörleri dikkat çekiyor. Ankete katılan firmaların yüzde 66,8’i yol yardımı, yüzde 33,3’ü yemek yardımı, yüzde 25’i yakıt ödeneği, yüzde 16,7’si şartlı ödenekler (doğum, evlilik, cenaze, kira, yer değiştirme) ve yüzde 8,3’ü sosyal ödenekler (ısınma, dini bayram) gibi uygulamalarda daralma veya düşüş gerçekleştirdi.

Firmaların yüzde 87’sinin planında işten çıkarma yok

Anketin sonuçlarına göre; firmaların yüzde 12,9’u işçi çıkarımı planlamıyor. Firmaların yüzde 61,2’si ise pandemi sebebiyle izinler kapsamında bir aksiyon almazken, aksiyon alan firmaların oranı yüzde 38,8. Alınan aksiyonlar arasında yüzde 40,6 oranı ile toplu izin uygulaması ilk sırada gelirken, bunu yüzde 48,4 ile köprü izni ve yüzde 28,1 ile mazeret izni takip ediyor. Firmaların yüzde 82,8’i pandemi sebebiyle ücretsiz izin uygulaması gerçekleştirdi.

Firmaların yüzde 50’si ulaşım, yüzde 71’i yemek çeki desteği veriyor

Ankete katılan firmaların yüzde 50,9 çalışanlarına ortalama 372,5 TL ulaşım ödeneği sağlıyor. Çalışanlarına yemek çeki desteği veren firmaların oranı ise yüzde 71,1. 2021 yılında firmaların yüzde 44,1’i yemek çekinde, yüzde 31,1’i ise ulaşım ödeneğinde artış düşünüyor. Sadece 3,1’lik bölümü ulaşım ödeneğinde azaltma yapmayı planlıyor. Çalışanların çocukları için eğitim yardımında bulunan firmaların sayısı yüzde 16,5. Bu firmalar ortalama 4 bin 200 TL’lik bir yardım olanağı sunuyor. 2021 yılında firmaların yüzde 83,4’ü çalışanlarına yeni bir yan hak sağlamayı düşünmüyor. Firmaların yüzde 7,7’si ise internet yardımı yapmayı planlıyor.