TBMM Libya tezkeresi için toplanıyor

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Libya’da konuşlanması konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesine ilişkin tezkere, bugün olağanüstü toplanacak TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek oylanacak. Mehmetçik’i Libya yolcusu yapacak tezkerenin kabulü için oylamaya katılan milletvekili sayısının salt çoğunluğunun yarıdan bir fazlasının desteği aranacak.

Tek gündem

Meclis, 2020’ye olağanüstü toplantı mesaisiyle başlıyor. TBMM Genel Kurulu, 2020 bütçe görüşmelerinin ardından çalışmalarına 7 Ocak’a kadar ara vermişti. Ara öncesi Meclis’ten geçirilen Libya ile deniz yetki alanlarının sınırlanması ve askeri-güvenlik işbirliği anlaşmalarının ardından, bu ülkeye TSK unsurlarının gönderilmesi konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmesine ilişkin tezkerenin de tatil sonrası TBMM Genel Kurulu’nun ilk işi olacağı açıklanmıştı. Ancak Libya’daki son gelişmeleri dikkate alan Ankara tezkere sürecini hızlandırdı. 30 Aralık’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla tezkere Meclis’e sunuldu. Aynı gün TBMM Başkanı Mustafa Şentop da tezkereyi görüşmek üzere, “ara vermede” olan Meclis’i 2 Ocak için olağanüstü toplantıya çağırdı. TBMM Genel Kurulu, Şentop’un çağrısı doğrultusunda bugün saat 14.00’de olağanüstü toplanacak. Tezkerenin tek gündem maddesi olarak ele alınacağı görüşmeleri TBMM Başkanı Şentop yönetecek. Şentop önce olağanüstü toplantının açılabilmesi için, “toplantı yeter sayısının” yani en az 200 milletvekilinin Genel Kurul’da olup olmadığının tespiti için yoklama yapacak. Toplantı yeter sayısının bulunması halinde görüşmelere geçilecek. Erdoğan imzasını taşıyan yetki talebini içeren tezkere metninin okunmasının ardından, siyasi parti gruplarına 20’şer dakika söz hakkı tanınacak. Görüşmelerin ardından da tezkerenin oylaması yapılacak.

Salt çoğunluk yeterli

Tezkerenin Meclis’ten geçmesi için oylamaya katılan milletvekillerinin salt çoğunluğunun yani yarıdan bir fazlasının “kabul” oyu kullanması yeterli olacak. AK Parti ve MHP’nin “kabul”, CHP ve HDP’nin “ret” oyu kullanacağı oylamaya ilişkin İYİ Parti ise, nihai tavrını kritik toplantı öncesi Genel Başkan Meral Akşener’in milletvekilleriyle yapacağı görüşmede belirleyecek. Ancak İYİ Parti, “ret” cephesinde yer alsa dahi, Genel Kurul’a tam kadro katılmaları beklenen Cumhur İttifakı ortaklarının sayısal güçleriyle, tezkereyi Meclis’ten geçirmelerine kesin gözüyle bakılıyor. AK Parti’nin Meclis’te 290, MHP’nin 49 milletvekili bulunuyor. Meclis Başkanı Mustafa Şentop oy kullanamasa bile Cumhur İttifakı’nın TBMM’deki oy gücü BBP Genel Başkanı Mustafa Destici’nin desteğiyle 339’a ulaşıyor. Muhalefetin oy gücü ise, bağımsızlar dahil edilse dahi 250’de kalıyor.

Arap Birliği Türkiye’yi görüştü

Mısır yönetiminin çağrısı üzerine yılbaşı öncesinde Arap Birliği daimi temsilciler seviyesinde olağanüstü toplandı. Toplantıda ağırlıklı olarak Türkiye’nin Libya’ya asker gönderme meselesi ele alındı. Arap Birliği’nden yapılan yazılı açıklamada, toplantıda “Libya topraklarının birlik ve bütünlüğünün korunması, yabancı müdahalenin reddedilmesi” gibi kararların alındığı belirtildi.

Akar: Göreve hazırız

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar Türk Silahlı Kuvvetleri olarak Libya’da verilecek her türlü göreve hazır olduklarını ifade etti. Kuvvet Komutanları ile birlikte Suriye’nin sıfır noktasında “karacılar”, Diyarbakır’da “havacılar” ve Trabzon’da “denizcilerle” bir araya gelen Akar Libya ile imzalanan mutabakata değinerek, “Yüzyıllardır beraber yaşadığımız Libyalıların mağduriyetine, onlara yönelik saldırılara göz yummamız mümkün değil” ifadesini kullandı. Libya tezkeresine ilişkin ise Akar, “Bize verilen görev neyse bunu da inşallah sonuna kadar yapmak durumundayız. Verilecek her türlü göreve hazır olduğumuzu herkesin bilmesini istiyoruz” diye konuştu. TSK’nın uluslararası barışa da sağladığı katkıya dikkati çeken Akar, “Şu anda 2 bin 500 civarında TSK personeli üç kıta, 21 bölgede uluslararası ittifaklara uygun şekilde yapılması gereken görevleri başarıyla yapıyor” dedi.

Libya için kritik süreç

Libya’da BM’nin tanıdığı Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Hafter güçleri arasındaki iç savaş ve siyasi krizin çözülmesi için bu ay gerçekleşmesi beklenen Berlin Süreci toplantısının “P5+5” şeklinde planlandığı ifade edildi. Liderlerin katılım düzeyine göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Berlin’e gidip gitmeyeceği de netleşecek.

Libya’daki iç savaş devam ederken ocak ayı içinde toplanması planlanan “Berlin Süreci” toplantısına “P5 ülkeleri” ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Türkiye, Almanya, İtalya, Mısır ve BAE katılacak. Türkiye’nin Libya ile imzaladığı hem “deniz yetki” hem de, “askeri iş birliği” anlaşmaları nedeniyle Libya’daki durum daha da kritik bir hal aldı. Türkiye; Katar, Tunus ve Cezayir’in de toplantıya katılmasını istedi. Katar’ın katılımına sıcak bakılmadığı ancak Tunus ve Cezayir’in toplantıya davet edilmesinin beklendiği öğrenildi.

Türkiye bekliyor

Ayrıca Afrika Birliği’nin de Türkiye’nin bu hamlesi üzerine Libya’nın komşuları Nijer ve Çad’ın toplantıya katılmasını istediği buna da sıcak bakıldığı ifade ediliyor. Berlin’deki toplantıya Mısır’ın da Yunanistan’ın katılmasına yönelik girişimleri olduğu ifade ediliyor. Toplantı için tarih çalışmaları da sürüyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun Davos’ta 21-24 Ocak’taki toplantısı olması nedeniyle buraya gelecek liderlerin Berlin’e daha kolay geçebilmeleri için Berlin toplantısının 19 ya da 26 Ocak’ta yapılmasının planlandığı kaydedildi. Toplantıya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılıp katılmayacağı da netleşmezken Erdoğan’ın da Putin’in hamlesine göre karar vereceği ifade edildi. Türkiye, bölgede çatışmalar devam ederken ve liderlerin katılmadığı bir toplantı yapılmasına sıcak bakmıyor. 8 Ocak’taki kritik Erdoğan-Putin görüşmesinin de Libya için kritik bir toplantı olduğu değerlendiriliyor.