Adım adım normale dönüyoruz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, koronavirüs vakalarındaki azalmaya paralel olarak, Türkiye'nin 'normalleşme planı'nı açıkladı. BBC Türkçe'den edinilen bilgilere göre; Türkiye'nin koronavirüs salgınına karşı örnek bir mücadele verdiğini belirten Erdoğan, Pazartesi gecesinden itibaren bazı kısıtlamalarda esnemeye gidildiğini söyledi.

Erdoğan'ın açıkladığı plana göre, 65 yaş üstü ve 20 yaş altındaki yurttaşlara yönelik sokağa çıkma sınırlaması bu hafta sonundan itibaren esnetilirken, kuaförler, AVM'lerin de olduğu bazı işyerlerinin hijyen ve sosyal mesafe kuralına uyma koşuluyla 11 Mayıs'tan itibaren açılması öngörülüyor.

Cerrahi ve bez maske satışına da 'tavan fiyat' konularak izin verilecek. Ağırlıklı olarak turistik bölgeler olmak üzere 7 büyükşehre seyahat sınırlaması kaldırıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamayı, başkanlığında yapılan 6. kez video konferans yöntemiyle yapılan kabine toplantısı sonrası yaptı.

Toplantıda salgın nedeniyle 12 Mart'tan bu yana kademeli olarak getirilen kısıtlamaların, yine kademeli olarak kaldırılmasını içeren plan görüşüldü.

Kabine toplantısı sonrasında ise Erdoğan, Mayıs ayından başlayarak uygulanacak planı açıkladı.

'Maske, temizlik, fiziki mesafe yeni normal'

Cumhurbaşkanı Erdoğan hazırladıkları 'normalleşme planı' kapsamında temizlik, maske kullanımı ve temizliğin 'yeni normal' olduğunu söyledi. Salgın nedeniyle getirilen sınırlandırmaları, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarına yayarak esneteceklerini belirten Erdoğan, salgının durumuna ve gelişmelere göre takvimin değişebileceği uyarısında da bulundu:

"Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu'nun görüşlerine uygun şekilde hazırladığımız bu normalleşme planını dinamik bir şekilde uygulayacağız. Gelişmelere ve ihtiyaca göre bazı tarihlerin öne alınması, bazılarının geriye bırakılması mümkün olacaktır. Ülkemizin bu plan doğrultusunda ne zaman arzu ettiğimiz düzeye geldiğinin kararını 83 milyon hep birlikte vereceğiz. Şayet kurallara riayeti en üst düzeyde tutarsak, bu süreç daha hızlı olacaktır. Ancak, kurallara uyulmaması ve Allah göstermesin salgının yeniden yayılması halinde çok daha sert tedbirlere başvurmak zorunda kalabiliriz."

Hangi sınırlamalar hangi tarihte esnetilecek?

Erdoğan'ın verdiği bilgiye göre Sağlık Bakanlığı, tüm sektörlerde, normalleşme sürecinde uygulanacak önlemlere ilişkin rehber dökümanlar hazırlayarak ilgili kurumlara göndermeye başladı. Tüm kurum ve işletmeler, bu rehber dökümanlardaki talimatlara uygun şekilde çalışacak. Bu kapsamda, Erdoğan'ın açıkladığı normalleşme takvimi şöyle:

65 yaş üstüne sokak izni: 21 Mart'tan bu yana sokağa çıkma sınırlaması getirilen 65 yaş ve üstü yurttaşlara, sokağa çıkma sınırlaması olan günlerin birinde 4 saat boyunca sokağa çıkma izni verilecek. Bu kapsamda ilk uygulama 10 Mayıs Pazar günü başlayacak ve 65 yaş üzerindeki yurttaşlar, yürüme mesafesinde dolaşmak koşuluyla, 11.00-15.00 saatleri arasında dışarıya çıkabilecek.

20 yaş altı iki grup halinde uygulanacak: 3 Nisan'dan bu yana sokağa çıkma sınırlaması bulunan 20 yaş altındaki yurttaşlar da haftanın 1 günü sokağa çıkabilecek. Buna göre 0-14 yaş grubundakiler 13 Mayıs Çarşamba günü, 15-20 yaş grubundakiler de 15 Mayıs'ta 11.00-15.00 saatlerinde, yürüme mesafesinde olmak koşuluyla sokağa çıkıp hava alabilecek. Kurallara uyulma düzeyine bakılarak, sonraki haftalarda da bu uygulamaya devam edilebilecek.

7 ilde seyahat sınırlaması kaldırıldı: Halen 31 ilde uygulanan şehirlerarası seyahat sınırlaması, 4 Mayıs Pazartesi gecesi 24.00 itibari ile bitiriliyor. Bu kapsamda, Antalya, Aydın, Erzurum, Hatay, Malatya, Mersin ve Muğla'ya seyahat sınırlaması kaldırıldı. Her hafta illerle ilgili değerlendirme yapılıp, gelişmelere göre karar verilecek. Ankara, İstanbul, İzmir ve Zonguldak'ın da aralarında bulunduğu 24 ile yönelik şehirlerarası seyahat sınırlamasının süresi ise 15 gün süreyle uzatıldı. Ankara, İstanbul ve İzmir'de taksilere uygulanan tek çift plaka uygulaması, 5 Mayıs itibariyle kaldırıldı.

Kuaför ve AVM'ler 11 Mayıs'ta açılıyor: Gerekli temizlik koşullarının sağlanması, randevu sistemiyle çalışılması ve koltuk sayısının yarısı kadar müşteriye hizmet verilmesi koşuluyla, berber, kuaför, güzellik salonları ile AVM'ler 11 Mayıs'tan itibaren hizmet verebilecek. Giyim eşyası, ayakkabı, çanta, zücaciye gibi ürünlerin satıldığı işletmeler, belirlenen şartlara uymak kaydıyla 11 Mayıs'ta hizmete açılabilecek.

Maske satışına izin: Salgın önlemleri kapsamında daha önce devlet tarafından ücretsiz dağıtılması kararlaştırılan, ancak ulaştırma zincirinde sıkıntı yaşanan maskeler yeniden satılabilecek. Buna göre 'tavan fiyat' konulması koşuluyla, cerrahi ve bez maske satışına yeniden başlanacak.

Hac için Diyanet karar verecek: Bu yıl hac ibadetinin yerine getirilip getirilmeyeceği konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı ve diğer Müslüman ülkelerle görüşerek karar verecek. Erdoğan, hac konusunda İslam ülkelerinin kapsamlı istişareler yaparak karar alması gerektiğini ifade etti.

Terhisler 31 Mayıs'ta: Salgın nedeniyle 1 ay ertelenen askerlik terhis işlemleri 31 Mayıs'ta başlayacak. Milli Savunma Bakanlığı'nın atama, görevlendirme ve personel temin faaliyetleri 1 Haziran'da, celp işlemleri 5 Haziran'da, bedelli askerlik işlemleri 20 Haziran'da yeniden başlayacak.

Belediye ihaleleri: Belediyelerin kredi işlemleri ile İller Bankası ihaleleri, 27 Mayıs'ta başlayacak.

Hastanelerde normalleşme: Salgın hastanelerinin sayıları 1 Haziran'dan itibaren azaltılarak, bu kuruluşların hasta kabulüne ve normal işleyişe dönmeleri sağlanacak.

Sınav tarihleri değişti: Salgın nedeniyle 25-26 Temmuz'a ertelenen yükseköğretim kurumlarına giriş sınavı, 27-28 Haziran'a çekildi. Normal takvime göre 7 Haziran'da yapılması planlanan liselere giriş sınavı 20 Haziran, askeri öğrenci sınavı 14 Haziran'da yapılacak.

Üniversiteler açılıyor: Planda, ilk ve ortaöğretim için 'okula dönüş' yer almadı. Ancak üniversiteler 15 Haziran'dan itibaren yeniden açılacak.

Adliyeler çalışmaya başlayacak: Adliyeler ara verilen duruşma, keşif, uzlaştırmacı görevlendirmesi, icra iflas takibi dahil, bütün işlemlerine 15 Haziran itibariyle yeniden başlayabilecek.

Hafta sonları yasağı devam edecek: Hafta sonları 31 ilde uygulanan sokağa çıkma yasağı, yeni bir karar alınmadıkça devam edecek. Ancak Erdoğan 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı ile 24 Mayıs'ta, başlayacak Ramazan Bayramı'nda sokağa çıkma yasağı çıkma yasağı uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin bir açıklama yapmadı. Bu konuda daha sonra değerlendirme yapılması bekleniyor.

Tarıma destek

Erdoğan, kabine toplantısında ayrıca tahıl ve hububat alım fiyatlarını da açıkladı. Bu kapsamda buğday alım fiyatı ton başına bin 350 liradan bin 650 liraya, arpa alım fiyatı bin 100 liradan bin 275 liraya çıkarıldı. Ayrıca hububatta ton başına 230 lira da destek ve prim ödemesi yapılacak. Kırmızı mercimekte ton başına alım fiyatı 3 bin 500, yeşil mercimekte 3 bin 200, nohutta 3 bin 350 lira olarak belirlendi. Bakliyatta ton başına 800 lira prim ve destek ödemesi yapılacak.