Nasıl oy kullanabilirim?..
Vatandaşların sandık başında oy kullanırken nelere dikkat etmesi gerek. Seçim pusulasında mühürü nereye basarsa, hangi partiye oyu gidecek. İttifak partilerine nasıl oy verebilirim?.. 24 Haziran'daki seçimler hakkında merak ettikleriniz ve…
Ve seçimlere az bir süre kala heyecanda yükselmeye başladı. Vatandaşlar, 24 Haziran'daki Türkiye'nin geleceğini belirleyecek seçime odaklandı. Tek sandıkta iki oy kullanacak olan seçmenler, hem Cumhurbaşkanı hem de milletvekili için seçmek için kararını vermek için sandık başına gidecek. Peki 24 Haziran'daki seçimler nasıl oy kullanacaksınız ve nelere dikkat edilmesi gerecek?..
Türkiye 24 Haziran'da geleceğini karar vermek için oy kullanacak. Bu seçim her açıdan çok önem taşıyor. Bu seçimle birlikte "Cumhurbaşkanlığı sistemine" geçmiş olacak. Daha önce kabul edilen "ittifak yasası" bu seçimde uygulanacak. Bu seçimde ittifak kuran partiler yüzde 10'luk barajdan muaf olacaklar. 24 Haziran seçimlerde hangi partiye oy verirseniz verin, Cumhurbaşkanı adayları ilk turda yüzde 50 barajını aşamadığı durumda 8 Temmuz Pazar günkü ikinci tur seçimlerine mutlaka oy vermek için katılın.
Peki sandık başında nasıl oy kullanacağım?
Oy pusulasında tercih ettiğiniz partiye oy verirken mühürü alanın dışına ve birden fazla mühür basmayın. Oy pusulasında istediğiniz partiye "TERCİH" veya "EVET" mühürü basın ve kurumasını bekledikten sonra, mühürlediğiniz yer dışa gelecek şekilde katlayın ve zarfın için yerleştirin. Zarfı sandığı attıktan sonra isminizin karşısına imza atmayı unutmayın.
Nerede oy kullanacağınızı biliyor musunuz?
Daha önce size gönderilen nerede ve kaç no'lu sandıkta oy kullanacağınız seçmen bilgi kağıdınızı mutlaka yanınızda götürün. Eğer seçmen bilgi kağıdınız yoksa veya elinize ulaşmamış ise Yüksek Seçim Kurulu (YSK)'nun sitesinde "Nerede oy kullanacağım" bölümünden kendinize ait seçmen bilgi kağıdı dökümünü alabilirsiniz
Hangi partiler ittifak kurdular
24 Haziran seçimlerinde ittifak kuran partiler ise şöyle: "Cumhur ittifakı" adıyla kurulan parti AK Parti ve MHP olurken, "Millet ittifakı" çatısı altında birleşe partiler CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti.
Cumhurbaşkan adayları yüzde 50'den fazla oy alamazsa ne olacak?
24 Haziran'daki seçimlerde Cumhurbaşkan adayları yüzde 50'den fazla fazla oy alamazlarsa 8 Temmuz Pazar günü ikinci tur seçimleri yapılacak. Cumhurbaşkan adaylarından birinci turda en fazla oy alan iki aday ancak ikinci tura katılacak. Ancak ikinci tura katılmaya hak kazanan adaylardan birisinin seçime bir sebeple katılamaması durumunda ise, ikinci oylamada boşalan adayın yerine birinci oylamadaki sırasına göre hareket edilecek. Eğer adayların ikinci oylamaya katılmadığı takdirde ve ikinci seçimde tek adayın kalması durumunda bu oylama "Referandum" şeklinde yapılacak. Aday oyların salt çoğunluğunu kazandığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilecek. Eğer bu oylamada aday salt çoğunluğu alamaması durumunda Cumhurbaşkanlığı seçimleri yeniden yapılacak. Bu seçimlerden sonra Cumhurbaşkanlığını kazanan aday 5 yıllığına görev yapacak. Yasaya göre Cumhurbaşkanlığını en fazla iki defa, 10 yıl için görev yapabilir.
Oy kullanma sırasında neler yasaklanıyor
Sandık görevlileri kimliğinizi alarak seçmen listesinde adınızı bulur, kontrolden sonra oy pusulasını, zarf ve mühürü size vererek kabinde oy kullanmanızı ister. Oy kullanma sırasında cep telefonunuz, fotoğraf makinesi, görüntü makineleri veya haber iletişim cihazlar ile kabine oy vermek için gitmeniz kesinlikle yasaktır. Bunlarla oy kullanmak isterseniz ceza alabilirsiniz. Bu tür cihazları oy kullanmadan önce sandık görevlilerine teslim etmeniz gerekir.
Nasıl oy kullanacaksınız?..
* Seçmen oy kullanması için yanında TC kimlik numarası olan Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya resmi soğuk damgalı resimli kimlik yerine geçecek resmi belgeler olan pasaport, basın kartı bunun gibi birinin yanınızda bulundurmak zorundasınız.
* Size verilen zarfların üzerinde Yüksek Seçim Kurulu (YSK) amblemi ve de iki adet mühür, oy pusulasında ise YSK fligranı ile bir adet mühür olmasına dikkat etmelisiniz. Bu sayılan özellikler yoksa kullandığınız oy geçersiz sayılacak.
* Seçmen oy kullanma sırasında hiç bir süretle sandık başkanı ve üyeleri sizinle oy kullanma kabinine giremezler. Engelli seçmenler isterlerse yanında akrabalarından bir kişi veya kendilerilerin tercih edeceği başka bir seçmenden yardımıyla oy kullanabilirler.
* Seçmen oy pusulasında bir ittifaka oy verecekse, ittifak partilerin bulunduğu alan içine birden çok mühür basarsa ya da tek mühür de olsa dahi bu mühür iki partiyi kapsayacak. şekilde vurulursa oylar ittifak oyu olarak yazılacak ve YSK tarafından ilgili olan partilere rakamsal dağıtımı yapılacak.
* Seçmen pusulada ittifak alanında bir partiye ayrılan alan içerisinde birden fazla mühür basması veya bu alana tek mühür basması durumunda o oylar ilgili partiye yazılacak.
Kullanacağınız zarfın mühürlü olmasına dikkat edin
Seçmen, sandık görevlilerin size oy kullanmak için mühür vurulmuş oy zarfı, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği için iki oy pusulası mühürü verecek. Zarfta ve oy pusulalarında sandık kurulu mühürü dışında başka işaret ve mühür olup olmadığına özellikle dikkat etmeniz gerek.
Kullanacağınız oyun geçersiz olmamasına dikkat edin
Seçmen oy kullanmaya giderken sandık başkanı "TERCİH" veya "EVET" mühürün dışarı taşırmama konusunda uyarıda bulunacak. Sandık görevlileri oy pusulasına veya zarfına işaret, imza atılması veya işaret konulması durumunda oyun geçersiz olacağı uyarısı yapacak.
Kullanacağınız oy pusulalarına dikkat edin
Seçmen kendisine sandık görevlilerince verilen oy pusulalarında adayların ve parti logolarının bulunduğu ön yüzünde mühür olmasına dikkat edin.
İki oy pusulası tek zarf içine konulacak
Seçmen kabinde Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimi sırasında "evet" veya "tercih" mühürünü dışarı basmadan kullanın. Kullandığınız oy pusulaları düzgün bir şekilde katlayarak her ikisinide zarfa yerleştirin ve ağzını yapıştırın.
Kullandığınız oyu kendiniz atın
Tercihinizi yaptıktan sonra kabinden çıktığınızda kullandığınız oyu sandığa mutlaka kendiniz atın.
Oy kullandıktan sonra imza atmayı unutmayın
Seçmen oy kullandıktan sonra imza atmayı kesinlikle unutmayın. İmza atmasını bilmeyen veya herhangi bir engelden dolayı imza atamayan seçmenler sandık görevlilerince sol elinin başparmağı ile imza attırılır.
Seçmen kağıdınızı almayı unutmayın
Oy kullandıktan sonra mühürü sandık görevlilerine teslim edin. Sandık görevlilerinden seçmen bilgi kağıdınızı geri alın, çünkü seçmen bilgi kağıdınız ikinci tura kalınması durumunda yeniden kullanılacak.
Kimler oy kullanma sırasında beklemeyez
Seçim günü özellikle hasta, hamile, engelli vatandaşlar, engelilere yardım edenler, yaşlılar ve güvenlik görevlileri sıraya girmeden öncelikli olarak oy kullanabilirler. Bedensel engelleri olan, görme engelliler, felçliler o sırada sandık çevresinde bulunan akrabaların yardımıyla oy kullanabilirler. Okuma yazması olmayan seçmen için sandık görevlileri gerekli açıklamada bulunacak. Okuma yazma bilmeyen seçmene yardım amacıyla oy verme kabinine başka kimse giremeyecek. Oy kullanma sırasında yardım edilmeyecek.
Seçmenin hakları nelerdir?
*Seçmen kendisinin oy kulladığı sandık çevresinde kendine gösterilen yerde açık oy sayımını izleme hakkına sahiptir. Eğer seçmen burada bir usulsüzlük tespit ederse, herhangi bir siyasi partilerin müşahitlerine haber verebilecek.
*Seçmen oylama sırasında usulsüzlük gördüğünde sandık görevlilerine itiraz etmek hakkı bulunmaktadır. Bu uyarı hem sözlü olarak hem de yazılı olarak yapılabilir. Bu itiraz tutanağı sandık görevlilerine imzalatılabilecek. Bu itiraz tutanağını sandık görevlileri imzalamayacak ise şahitlere imzalatılarak sandık çevresinde bulunan avukatlara iletilecek.
Seçim sırasında müşahitlerin görevleri nedir?
*Seçim bittikten sonra sayım masası başında durup verilen oy pusulalarını görme hakkına sahipler. Müşahitler sayım bittikten sonra seçim sonuçlarını alma hakkına sahipler.
*Müşahitler sayım sonuçlarını alsa dahi sandık görevlileri ile birlikte ilçe seçim kuruluna gitme hakkına sahipler.
*Müşahitler, sandık görevlilerin görevlerini gerektiği şekilde yapmadığını tespit ederlerse şikayet etme hakkına sahipler. Eğer şikayetleri kabul edilmeme durumunda ise İlçe Seçim Kurulu'na giderek itiraz etme hakkına sahipler.
*24 Haziran Pazar günü sabah 07.00'da oluşturulacak sandık kurulunda görevlilerden birinin eksek olması durumunda bu esnada sandık çevresinde bulunan müşahitlerden biri sandık kurulu üyesi olarak görev yapabilecek. Bu sebeple müşahitlerin 07.00'dan önce sandık çevresinde hazır bulunması gerekir.
*Müşahitler seçim günü sandık başından ayrılmayacak şekilde yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını hazır etmelidirler.
*Müşahitler, elektriklerin kesilmesi ihtimaline karşı yanlarında el feneri, telefon şarjının bitme ihtimaline karşı yedek şarj bataryası, kağıt ve kalem bulundurmalıdırlar.
*Müşahitlerin sandığa giderken seçim yasakları nedeniyle herhangi bir yerinde herhangi bir siyasi partinin işaretleri taşıması kesinlikle yasaktır.