Kimse bölgeyi ateş çemberine atamaz

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD-İran gerilimine ilişkin “Coğrafyamızda artık yeni bedeller ödemeye kimsenin mecali kalmamıştır. Hiç kimsenin sadece kendi çıkarları uğruna tüm bölgeyi yeni bir ateş çemberine atmaya hakkı yoktur” dedi. Erdoğan, dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de katıldığı TürkAkım Projesi Açılış Töreni’nde özetle şöyle konuştu:

“Son dönemde, bölgesel hadiseler bakımından oldukça sancılı günler yaşıyoruz. Müttefikimiz ABD ile komşumuz İran arasında bir süredir devam eden gerilim, hiç arzu etmediğimiz bir noktaya ulaştı. Türkiye olarak ne Irak’ın ne Suriye’nin ne Lübnan’ın ne de deniz yoluyla enerji ticaretinin yüzde 30’undan fazlasının yapıldığı Körfez bölgesinin vesayet savaşlarının sahnesi haline gelmesini istemiyoruz. Irak, zaten sıkıntılı olan istikrarını tamamen kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya. Irak Türkmenlerinin selameti de, bizim için kendi vatandaşlarımızın güvenliği kadar önemlidir. Arap’ı, Kürt’ü, Türkmen’i, Şii’si, Sünni’siyle Irak halkının tamamı bizim öz ve öz kardeşimizdir. Türkiye olarak bu konudaki hassasiyetimizi daha önce de açıkça ortaya koyduk.

30 yıldır kargaşa ve çatışmalarla anılan Irak’ın toprak bütünlüğünü koruyarak yeniden huzura kavuşması için büyük çaba harcadık. DEAŞ ve PKK terörüyle mücadelesinde, Irak’a her alanda destek verdik. Mezhepçilik taassubunun bu ülkeyi esir almasını engellemek için Irak halkını oluşturan tüm gruplara, düzenli temas kurmak suretiyle elimizi uzattık.

Savaş tamtamlarının çaldığı bu kritik süreçte de, diplomasinin tüm kanallarını kullanarak, tansiyonu düşürmeye çalışıyoruz. Bu çerçevede son bir haftada çok sayıda liderle telefon görüşmesi gerçekleştirdik. Dışişleri bakanımız da muhataplarıyla yoğun bir diplomasi trafiği yürütüyor. Amacımız gerilimi düşürerek, yeniden aklı selimi hakim kılmaktır.

Dış güçler faydalandı

Bölgemiz son 20 yıldır devam eden çatışmalar sebebiyle zaten bitap düştü. Farklı güçler arasında sürdürülen vekalet savaşlarının bedelini maalesef, Irak’tan Suriye’ye kadar milyonlarca masum kardeşlerimiz ödedi. Asırlarca esenlik ve barış diyarı olan İslam medeniyetinin kadim şehirleri birer enkaza dönüştü. Kardeşin kardeşe düşman hale getirildiği bu tablodan da en fazla bölgeyle ilgili hesabı olan dış güçler faydalandı.

Coğrafyamızda artık yeni bedeller ödemeye kimsenin mecali kalmamıştır. Hiç kimsenin sadece kendi çıkarları uğruna, Irak başta olmak üzere tüm bölgeyi yeni bir ateş çemberine atmaya hakkı yoktur. Tüm taraflarla konuşabilen bir ülke olarak diplomasi trafiğimizi çok yönlü bir şekilde devam ettireceğiz. Elimizdeki tüm imkânları seferber ederek, bölgemizin kan ve gözyaşına boğulmasına izin vermeyeceğiz.”

Gerginliğin arttırılmasına yönelik ciddi eğilimler var

Rusya Devlet Başkanı Putin de törendeki konuşmasında dünyadaki zor duruma rağmen Türkiye ve Rusya ilişkilerinin adım adım geliştiğini vurgulayarak şöyle konuştu: “Bazı uluslararası oyuncuların, işbirliğimize mani olma çabalarına rağmen bu devam etmektedir. Bulunduğumuz bu bölgede gerginliğin arttırılmasına yönelik ciddi eğilimler var. Türkiye–Rusya, bambaşka örnekler sunuyorlar. Örneğin devletlerimiz, halklarımız, Avrupa halklarının ve dünya halklarının yararına çalışmalar yürütüyor. Umuyorum gelecekte de bu tip adımlar atacağız ve yeni başarılara imza atacağız.”

Putin'e Libya kitabı

Rusya Devlet Başkanı Putin, İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen TürkAkım Projesi açılış töreninden önce saat 13.30’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya geldi. Konuğu Putin’i kapıda karşılayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sizi gördüğüme memnun oldum” dedi. Putin de “Ben de sizi çok iyi gördüm” karşılığını verdi. Erdoğan ve Putin baş başa görüşme için Haliç Kongre Merkezi’ndeki Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne geçti. Liderler görüşme öncesi basına görüntü verirken Putin’in yanındaki not defteri dikkat çekti. Basına kapalı, yaklaşık 1.5 saat süren görüşmede Suriye ve Libya’daki gelişmeler, ABD–İran arasındaki gerilim ve iki ülke arasındaki konular ele alındı. TürkAkım Projesi açılışının ardından iki lider yeniden bir araya geldi. Bakanların da katıldığı bu toplantı yaklaşık yarım saat devam etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmelerinde Putin’e İletişim Başkanlığı tarafından, İngilizce ve Türkçe olarak hazırlanan “Doğu Akdeniz Denkleminde Stratejik Adım: Türkiye-Libya Mutabakatı” adlı kitabı verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, akşam saatlerinde de misafir ülkelerin liderlerini yemekte ağırladı. Daha sonra Erdoğan, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç’le ikili görüşmeler gerçekleştirdi.