Kiliseye saldırı olmuş, 1 kişi ölmüştü. Yakalandılar. İşte gelişmeler!

Sarıyer'de bulunan Santa Maria İtalyan Kilisesi'nde 28 Ocak Pazar günü saat 11.40 sıralarında pazar ayini esnasında 2 kişi tarafından silahlı saldırı gerçekleşmiş, saldırıda 1 kişi hayatını kaybetmişti. Edinilen bilgilere göre; Bakan Yerlikaya kilise saldırganlarının yakalandığını açıklamıştı. Yakalanan iki zanlı Emniyet'te ve sorguları sürüyor. Saldırı sonrası kilisenin giriş kapısına ise dev Türk bayrağı asıldı.

Gözaltına alınanların sayısı 51'e yükseldi

Santa Maria Kilisesi’nde bir kişinin ölümüyle sonuçlanan silahlı saldırıyla ilgili olarak gözaltına alınanların sayısı 51'e yükseldi. Saldırıyı gerçekleştiren şüphelilerden birinin silahının tutukluk yapması sonucu kaçtığı bildirildi. Şüphelilerin olayda kullandıkları araç bir yıl önce Polonya’dan Türkiye’ye götürüldü, aracın bu süre içerisinde hiç trafiğe çıkmadığı belirlendi.

Gözaltına alınanların Tacikistan, Rusya ve Türkiye vatandaşı oldukları belirlendi. Şüphelilerden 23’ü sınır dışı edilmek üzere geri gönderme merkezine teslim edildi.  28 şüphelinin emniyetteki işlemleri sürüyor. Şüphelilerin ifadelerinin alınmasına başlandı.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İstanbul’un Sarıyer ilçesindeki Santa Maria Kilisesi’nde dün bir kişinin ölümüyle sonuçlanan silahlı saldırının iki failinin de yakalandığını duyurmuştu. Yerlikaya, faillerin DEAŞ'lı olduklarını değerlendirdiklerini söylemişti. Edinilen bilgilere göre; failler, Tacikistan uyruklu A.K. ile Rusya uyruklu D.T.

Kilisenin avukatı Afşin Hatipoğlu, saldırıyı şöyle anlattı:

"Ayin devam ederken iki saldırgan kamuflajlı bir şekilde bu antreye geliyorlar. Ve kapıyı açıp içeriyi kontrol ediyorlar. Tam girmeye karar verdikleri anda başka bir kişi daha geliyor ve o kişiye kapıyı açıyorlar ayine girsin diye. Kapıyı açıp içeri aldıkları kişi o günkü kurban aslında. Onlar ayini bastıklarında önce rahmetliyi burada ne yazık ki katlediyorlar."

IŞİD saldırıyı üstlenmişti

IŞİD, Telegram kanalından yaptığı paylaşımla saldırıyı üstlenmişti.

Önce sosyal medya hesabından bir açıklama yapan İçişleri Bakanı Yerlikaya, hayatını kaybeden kişinin isminin Tuncer Cihan olduğunu söyledi.

Daha sonra pazar akşamı İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nde açıklama yapan Yerlikaya, "Zanlıların her ikisinin de yabancı uyruklu olduğunu ifade etmek istiyorum. Biri Tacikistanlı, diğeri Rusyalı olan bu iki yabancı uyruklu kişinin DEAŞ'lı olduklarını değerlendiriyoruz" dedi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Zanlılar ve bağlantılarına yönelik soruşturma çok yönlü ve titizlikle sürdürülmektedir. Milletimizin huzur ve güvenliğine kasteden terör örgütlerine ve şer odaklarına asla fırsat verilmeyecektir" ifadesini kullandı.

Kilisenin güvenlik kameralarına da yansıyan saldırıda, yüzü maskeli iki kişi ayin esnasında kiliseye girdi ve Tuncer Cihan'ı ateş açarak öldürdü.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Santa Maria İtalyan Kilisesi Rahibi Anton Bulai ve Polonya'nın İstanbul Başkonsolosu Witold Lesniak ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun'un sosyal medya hesabından paylaştığı videoda Erdoğan, Bulai ile yaptığı görüşmede, "Şu an emniyet teşkilatımız bütün imkanlarıyla seferber durumda. Öyle zannediyorum ki kısa zamanda bu fail yakalanacaktır" dedi.

Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, saldırının gerçekleştiği esnada Polonya'nın İstanbul Başkonsolosu'nun da kilisede olduğunu söyledi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, saldırıyla ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldığını belirtti ve "Olayın aydınlatılması için bir başsavcı vekili ve iki cumhuriyet savcısı görevlendirilmiştir" dedi.

İstanbul Valisi Davut Gül de saldırı sonrasında yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"52 yaşında bir vatandaşımız hayatını kaybetti. Polisimizin savcılığımızın araştırması devam ediyor. Yaralı yok, tek bir kişiye saldırı olmuş. İçeri girilmiş ve vefat eden kişiye saldırıda bulunulmuş. İçişleri Bakanlığımızın açıklaması olayın çerçevesini çiziyor. Paylaşılan diğer bilgilere itibar etmeyelim. Olay çok yeni. Herkes görevini yapıyor. Failler yakalanıp yargılanacak."

Büyükdere Mahallesi'nde bulunan Santa Maria İtalyan Kilisesi, Latin Katolik Kilisesi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de saldırıyı sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımla kınadı:

"İtalyan Hükümeti, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla İstanbul'daki Santa Maria Kilisesi'nde bu sabah yaşananlara ilişkin gelişmeleri takip ediyor. Bu alçak eylemden dolayı derin başsağlığı dileklerimizi ve sert kınamamızı ifade ediyoruz."

Siyasilerden kınama

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: Erdoğan, Santa Maria İtalyan Kilisesi Rahibi Anton Bulai'ye başsağlığı dileklerini ileterek, "Şu an emniyet teşkilatımız bütün imkanlarıyla seferber durumda. Öyle zannediyorum ki kısa zamanda bu fail yakalanacaktır” dedi.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel: "Sarıyer Santa Maria Kilisesi'nde yaşanan ve 1 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan silahlı saldırıyı kınıyor, saldırının sebeplerinin tüm yönleriyle bir an önce açığa çıkmasını temenni ediyorum."

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu: "Sarıyer’deki Santa Maria Kilisesi'nde yapılan pazar ayinine yönelik silahlı saldırıyı kınıyorum. Hayatını kaybeden C.T’ye Allah’tan rahmet, yaralılara şifa diliyorum. Şehrimizin inanç mekanlarına saldırarak birliğimizi ve huzurumuzu bozmaya çalışanlara asla izin vermeyeceğiz."

"Dün Sarıyer’deki Santa Maria Kilisesi'nde yapılan saldırıda hayatını kaybeden Tuncer Cihan'ın Nurtepe Cemevi'ndeki cenaze törenine katıldık. Bir kez daha yapılan saldırıyı kınıyor, merhuma Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum."

CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik: "Sarıyer Santa Maria Kilisesindeki Pazar ayini sırasında ayinde bulunan bir kişiye yönelik gerçekleşen silahlı saldırı haberini üzülerek öğrendim. Hayatını kaybeden kişiye Allahtan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyorum. Toplumumuzun huzurunu bozacak bu tür saldırıların son bulmasını faillerin yakalanarak adelete teslim edilmesini diliyorum."

"Pazar ayini sırasında silahlı saldırı yaşanan Santa Maria İtalyan Kilisesi Rahibi Sayın Anton Bulai'ı kilisede ziyaret ederek taziye ve geçmiş olsun dileklerimizi ilettik. Hem yaşanan cinayet, hem de güven ortamına koşulsuz saygı gösterilmesi gereken ibadethanelerin saldırılarla ilişkilenmesinden dolayı üzüntü içerisindeyiz. Yoğun bir çalışma sürdüren emniyet güçlerimizin bir an önce bu olayı aydınlatmasını temenni ediyoruz."

Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat: "Sarıyer Santa Maria Kilisesi'nde Pazar ayini sırasında bir kişiye yönelik gerçekleşen silahlı saldırıyı kınıyor, hayatını kaybeden vatandaşımıza Allah’tan rahmet, yaralananlara acil şifalar diliyorum. Hoşgörü ve toplumsal barışa zarar veren bu tür şiddet eylemlerinin bir daha yaşanmamasını temenni ediyorum."

"Silah tutukluk yapmış"

Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, silahın ikinci kez ateş almasının ardından tutukluk yaptığını söyledi.  BirGün gazetesine konuşan Genç, "Papaz ikinci kez silah patladığında başını kaldırdığını söyledi. İlk silah patladığında zaten herkes kendini yerlere atmış. İkinci patlamadan sonra silah tutukluk yapmış, sonrada çıkmışlar. Devamında ne olacaktı, saldırı sürecek miydi bilinmiyor” dedi.

Hayatını kaybeden kişinin kiliseyi sık sık ziyaret eden bir Müslüman olduğunu belirten Genç, olay sırasında Polonya Başkonsolosunun da çocuklarıyla birlikte ayine katıldığını vurguladı.

"Kilise cemaatinin yanındayım"

BBC Türkçe'nin Vatikan'da bulunan muhabiri Övgü Pınar, Katolik Kilisesi lideri Papa Francesco'nun Vatikan’da düzenlenen Pazar duası sonrası bu saldırıya değindiğini bildirdi. 

Papa, “Ayin sırasında bir kişinin ölümü ve bazılarının da yaralanmasıyla sonuçlanan bir silahlı saldırıya uğrayan İstanbul'daki Santa Maria Draperis Kilisesi cemaatinin yanındayım” dedi.

Roma Katolik Kilisesi’nin Türkiye’deki en üst düzey temsilcisi olan İstanbul Apostolik Vekili Piskopos Massimiliano Palinuro da, ABD merkezli Katolik yayın kuruluşu EWTN için yaptığı açıklamada saldırı sonrası “endişeli” olduklarını söyledi. 

Sarıyer’deki saldırıdan hemen sonra yapıldığı anlaşılan söyleşide Palinuro, “Tam kutsal ayin sırasında, cemaatimizden bir kişi kutsama sırasında öldürüldü. Şu an henüz nedenini bilmiyoruz. Kilisede, ayin sırasında yaşanan bu trajedinin nedenini anlamak için beklememiz gerekiyor” dedi.

Palinuro, “Gelecek için endişeliyiz çünkü eğer bu dini hoşgörüsüzlüğün işaretiyse, elbette toplumumuz için kötü bir işaret olabilir” diye konuştu ve “Türk halkı ‘Allah korusun’ der. Tanrı bizi kötü insanlardan korusun” diye ekledi.

Kilisede ayin sırasında saldırı düzenlenmesi İtalya’da haber bültenleri ve internet sitelerinde flaş haber olarak duyuruldu.

İstanbul’daki kilise saldırısı İtalya basınında

İstanbul’daki Sarıyer Santa Maria Kilisesi’nde dün bir kişinin hayatını kaybettiği silahlı saldırı, İtalya basınında geniş analiz ve yorumlarla yer aldı. Daha önce Türkiye’de öldürülen Katolik rahipleri hatırlatan İtalya basını, Hristiyan cemaatin endişelerine dikkat çekti. Ülkenin en büyük gazetesi Corriere della Sera haberi baş sayfasından "İtalyan kilisesine saldırı. İstanbul’da terör ve bir ölü" başlığıyla verdi. IŞİD’in saldırıyı üstlendiğini vurgulayan gazete, iki kişinin gözaltına alındığını da yazdı.

Corriere della Sera, Katolik derneği Sant’Egidio’nun kurucusu Andrea Riccardi tarafından kaleme alınan bir analize de baş sayfasından yer verdi. Riccardi’nin yazısı, "Katolik azınlık ve dini şiddet döneminin dönmesi korkusu" başlığıyla yayımlandı. Riccardi, Gazze’de yaşananların "düşmanlıkları körüklemiş olabileceğine" dikkat çekti ve Türk Hristiyanların, küresel nefret ortamında Amerikalı ve Avrupalılarla özdeşleştirildiğini yazdı:

"Bu ilk kez olmuyor. Savaşın damgasını vurduğu bir dünyada, absürt bir şekilde düşmanın ileri karakolu olarak görülenlere karşı nefret büyüyor, söz konusu az sayıda inanana sahip küçük bir kilise olsa bile.

"Hristiyanların huzuru yerinde değil. Türkiye'de, zaman zaman kimin girdiğini görmek için kilisenin kapısına endişeyle baktıklarını fark ettim. Dünyanın bazı yerlerinde pazar günü ayine gitmek riskli.”

Corriere della Sera, Katolik Kilisesi’nin Türkiye’deki en üst düzey yetkililerinden Anadolu Havarisel Vekilli Piskopos Paolo Bizzeti ile bir söyleşi de yaptı. 2010’da İskenderun’da öldürülen Luigi Padovese’nin yerine 2015’te atanan Bizzeti, dünkü saldırıyla ilgili şöyle konuştu:

"Nedenleri hala net değil, ancak bir kilisede silahlı saldırı düzenlenmesinin ciddi olduğu ve Orta Doğu'da hoşgörüsüzlük ve bölücülük alevlerinin yıllardır körüklendiği bir gerçek."

Bizzeti, saldırının beklenen bir şey olup olmadığı sorusuna ise şöyle yanıt verdi:

"Piskoposluk görevimin başlangıcında ciddi riskler vardı. Son yıllarda ise Türkiye'de durum tamamen huzur içinde olmasa da aslında oldukça sakinleşmişti. Ancak daha geniş bir bağlamda bakarsak, tüm bölgeyi etkileyen şiddet dalgasının etkilerinin olacağına şüphe yok. Şiddet şiddeti doğurur ve bir süre sonra istisnasız herkesi etkiler."

Gazetenin "Laikliğin aşınması Hristiyanların gündelik hayatını kötüleştirdi mi?" diye sorması üzerine de Bizzeti, Türkiye’de ‘din özgürlüğünden ziyade ibadet özgürlüğüne’ sahip olduklarını belirtti. Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi gibi eylemler ve bu tartışmaların etkisiyle ilgili olarak da şunları söyledi:

"Mevcut hükümetin, bir dizi talebi iyi bir diyalogla karşılama çabası içinde olduğunu söylemeliyim. Ama şu da bir gerçek ki, Türkiye'de de toplumun bir kesimi daha fazla özgürlük ve çoğulculuk isterken, bir başka kesimi kökten dinci bir eğilime sahip ve daha güçlü bir zorunlu İslamlaşma isteyenlerin sayısı da az değil.

"Çoğulculuk ve gerçek dini özgürlük, olumsuz yan etkileri engeller. Alevleri körüklemek, zayıf ve dengesiz durumdakilerin İstanbul'daki gibi eylemleri gerçekleştirdiği bir ortam yaratıyor.

Savaş ve İslamofobi etkisi

Il Messaggero gazetesi de Katolik Kilisesi’nin İstanbul Apostolik Vekili Piskopos Massimiliano Palinuro ile bir söyleşi yaptı. Söyleşi, "Bunlar savaşın ve Avrupa'daki İslamofobinin zehirli meyveleridir" başlığıyla yayımlandı.

Palinuro, "Maalesef Gazze'deki savaşla hava çok ısındı" dedi ve henüz İstanbul saldırısıyla ilgili net bilgilere sahip olmasalar da geniş kapsamlı bir analiz yapılabileceğini söyledi:

"Bir tarafta alevler içinde olan Orta Doğu var, bu bir detay değil. Öte yandan Avrupa'da son yıllarda İslamofobi arttı. Bu iki faktör birleştiğinde zarar verir. Batı'da Müslümanlara karşı hoşgörüsüzlükle kendini gösteren her İslamofobik eylemin bölgemizde çok büyük yansımaları oluyor. Meydanlarda Kur'an yakılması, çirkin karikatürlerin yayınlanması veya inançlarına aykırı diğer olaylar gibi...Bazı İslamofobik ifadelerin, Müslüman çoğunluğun olduğu yerlerde yarattığı yankıyı Batı'da açıklamak zor.

Kilisenin İtalya bağlantısı

Gazete İtalyan din adamı Palinuro’ya, "Cinayetin bir İtalyan kilisesinde gerçekleşmiş olması, İtalya'nın radikal İslam'ın hedefinde olduğu anlamına mı geliyor? " diye de sordu. Palinuro bu soruyu yanıtlarken söz konusu kilisenin İtalya ile doğrudan bir bağlantısı olmadığını da vurguladı:

"Hayır, bununla hiçbir ilgisi yok. Bunu kategorik olarak ihtimal dışı bırakıyorum. Ayrıca bu kilise İtalyan olarak tanımlanıyor ama esasında İtalya ile ilgisi yok. Evet, zamanında İtalyan rahipler tarafından kurulmuştu ama bugün Romanya’dan rahipler tarafından yönetiliyor."

Palinuro, böyle bir saldırıyı beklemediklerini ve bu olay sonrası tüm Hristiyan topluluklarında endişenin artmasının kaçınılmaz olduğunu da vurguladı. "Geçmişte Türkiye'nin Anadolu gibi başka bölgelerinde de korkunç olaylar yaşanmıştı" diyen Palinuro, "Ama açık, uluslararası, kozmopolit, misafirperver, çoğulcu bir şehir olan İstanbul’da böyle bir şey yaşanmamıştı" diye ekledi.

Yerel seçim vurgusu

La Stampa gazetesi ise haberi "İstanbul'da İtalyan kilisesine saldırı: Bir ölü. İki saldırgan yakalandı" başlığıyla duyurdu. Haberde, "Saldırı kabusu 6 yıl sonra Türkiye’ye geri döndü" denildi. Gazete, "Türkiye'de Mart ayı sonunda yapılacak yerel seçimler dikkate alındığında güvenlik konusu yeniden merkezi hale gelebilir" diye yazdı.

Libero, "IŞİD İstanbul’da ayin sırasında öldürdü" başlığını kullandı ve alt başlıkta "Türkiye'de Hristiyanlar, özellikle de Katolikler bir kez daha saldırı altında" dedi.

Gazete ‘inanç şehitleri’ diye andığı İtalyan rahip Andrea Santoro’nun 2006’da Trabzon’da, Monsenyör Luigi Padovese’nin de 2010’da İskenderun’da öldürüldüğünü hatırlattı. Haberde, "Geçen ay Türk polisi, ‘İstanbul'daki kilise ve sinagoglara yönelik saldırı planları’ hazırlamakla suçlanan yaklaşık otuz şüpheli IŞİD üyesini tutuklamıştı" bilgisi de paylaşıldı.

Il Giornale de saldırının İtalya tarafında yarattığı kaygılara odaklanan bir haber yayımladı. İtalya hükümetinin, ‘Batı’nın ibadet mekanlarında hedef alınmasından’ endişe ettiğini yazdı.